KISKANÇLIK VE HEZEYANLARI

KISKANÇLIK VE HEZEYANLARI
Kıskançlık nedir?

• Kıskançlık bir nesneyi ya da kişiyi paylaşamama, sahiplenme duygusudur.Aşırı sahiplenme kıskanılan kişiyi rahatsız ettiği kadar, bu duyguyu uç noktalarda yaşayan kişi için de rahatsız edici bir durumdur.
• Kıskançlık başkasının üstünlüğünü, sahip olduklarını ya da başarısını fark etmenin yarattığı aşağılık duyguları ve kızgınlıkla karakterize, akıldışı ve hoş olmayan bir duygudur. Bu duygu kişisel sorunlardan toplumsal sorunlara kadar pek çok alanda etkili olmaktadır.
• İnsanlar nesneleri sahip oldukları değerden çok, yaptıkları karşılaştırmalara göre niteleme eğilimindedir ve karşılaştırmalar genellikle benzer özellikleri paylaşan, aynı grubun üyesi olan, ortak ilgi alanlarına sahip kişiler arasında yapılmaktadır.
• Haset duyduğumuzda başkalarının sahip oldukları şeylere sahip olmak isteriz ya da onların bu şeylerden mahrum kalmasını dileriz.
• Bilim insanları kıskançlığın beyindeki kökenini merak ediyor ve bir süredir izini sürüyordu. Eşimizi, sevgilimizi kıskanmak beynimizin neresinde oluşuyor ve bunun şiddetini ne belirliyor? Kıskançlığın normal bir olay mı yoksa kişinin kendine güvensizliğinin bir sonucu olarak mı oluştuğu bilim insanlarının zihnini kurcalıyordu.
• Amerika’da California Üniversitesi’nde yürütülen çalışmalarda ekip erkek titi maymunlarının partnerlerini kıskanmasının ardından beyin taramalarını çekti. Kıskançlık yapan maymunlar ve partnerlerini kıskanmayanların beyinleri karşılaştırıldı ve hangi bölgenin kıskançlıkta rol oynadığı tespit edildi.
• Kıskanç maymunların singulat korteksinde kıskanç olmayan maymunlara göre ciddi bir hareketlilik gözlendi. Singulat korteks insanlarda sosyal etkileşimlerde ve duygusal acıda çok önemli görevler üstlenir. En sevdiğiniz arkadaşınız doğum günü partisine sizi davet etmediği zaman yaşadığınız hüzün duygusu singulat korteksle yakından ilişkilidir.
• Singulat korteksveya Cingulate korteks  beyin yarıküresinin iç yan yüzü üzerinde, corpus callosumun hemen üstünde yer alan beyin bölümü. Singulat korteks, genellikle limbik lobun bir parçası olarak kabul edilir.
• Bunun yanında lateral septum adlı bir bölgenin de faaliyetinde artış görüldü. Lateral septumun duygusal süreçler ve stres tepkisinde görev aldığı düşünülüyor. Önceki araştırmalarda bu bölgenin primatlarda bağlanma davranışında rol oynadığı kanıtlanmıştı.
• Bir partnere bağlanmamız beynimizde sosyal hafıza ve ödül sistemleriile ilişkili bölgeleri harekete geçiriyor. Kıskançlığın bu beyin bölgelerini daha fazla harekete geçirmesi ilişkilerdeki bağlanma duygusunu güçlendirebilir.
• Partnerinizi yabancılardan uzak tutmak, onu toplum içinde kendinize yakın tutmak gibi davranışlar evrimsel süreçte çiftleri bir arada tutan etkenlerden bazılarıdır

                        KISKANÇLIK NE ZAMAN HASTALIKTIR?

• Eğer kıskançlık bir paranoya halini aldıysa, kıskanılan kişinin hayatını kısıtlamaya ve zorlaştırmaya başladıysa bir bozukluğu yansıtabilir.
• Böyle bir durumda kıskanan aşırı kontrole, güvenmemeye, itham etmeye, senaryolar yazmaya başlar. Eşi biraz geç gelse “kimle beraberdin”, telefonu açmasa “kim vardı yanında” diye sorgular. Zamanla doz iyice artar ve artık kişi eşinin kendisini kesinlikle aldattığını iddia eder ve inanır.
• Bazı insanlarda beyinde dopamin fazlalığı kıskançlık hezeyanına sebep olabilir. Kişide sarsılmaz bir şekilde aldatıldığı hezeyanı gelişir. Bu kişiler hiçbir şekilde eşlerine inanmazlar, ikna edilemezler.

                          KISKANÇLIK HEZEYANLARI

• Bu sendroma sahip bireyler; sevdiklerine karşı güvensizlik duygusu beslerler, sürekli olarak sevdikleri tarafından ihanete uğrayacaklarını düşünür ve bu yönde senaryolar yürütürler. Kıskançlığın evresine göre; hasta bu senaryoya o kadar inanır ki sevdiği kişiye zarar vermeye başlar. Sevdiği kişiyi ve kendisini yıpratma noktasına getirecek kadar ilişkiyi sahiplenir.
• Her an her yerde sevdiğinin ne yaptığını, kiminle konuştuğunu, nereye gittiğini vb. gibi durumları bilmek ve bu durumlardan şüphe duyması durumunda kesinlikle aldatıldığı hissine kapılır.
• Sevilen kişiyi her şeyden ve herkesten aşırı kıskanma hali
• Aşırı derecede aldatılma kaygısı
• Özgüven eksikliği ve düşük benlik değeri
• Sevilen kişiden ayrılmanın bir fobi haline gelmesi
• Sevdiği kişiye hakaretler ederek ona kendisini değersiz hissettirme
• Cinsel ve günlük hayatta saldırganlık ve şiddet eğilimi
• Sevilen kişiyi sürekli tehdit etme